Asansör Halatlarının Temel Özellikleri

Asansör halatları, asansörlerin hareketini sağlayan en önemli unsurlardan biridir. Bu halatlar, yolcu ve yük asansörlerinde kabini kaldırmak ve indirmek için kullanılır. Asansör halatları, çelik tellerden oluşan, yüksek mukavemet ve dayanıklılık özelliklerine sahip malzemelerdir.

Asansör halatlarının malzeme türleri başlıca iki ana gruba ayrılır:

• Yüksek mukavemetli çelik teller:Bu teller, yüksek karbon içeriğine sahiptir ve yüksek çekme mukavemeti sağlar.
• Gerilmiş çelik teller:Bu teller, yüksek çekme mukavemeti ve esneklik sağlamak için özel olarak gerilmiştir.

Asansör halatları, genellikle iki farklı şekilde üretilir:

Düz bükülmüş halatlar: Bu halatlar, çelik tellerin düz olarak bükülerek üretilmesi ile oluşur. Düz bükülmüş halatlar, yüksek çekme mukavemetine sahiptir. Ancak, bu halatlar oldukça sert ve esnek değildir.

Yuvarlak bükülmüş halatlar: Bu halatlar, çelik tellerin yuvarlak olarak bükülerek üretilmesi ile oluşur. Yuvarlak bükülmüş halatlar, düz bükülmüş halatlara göre daha esnektir. Ancak, bu halatlar düz bükülmüş halatlar kadar yüksek çekme mukavemetine sahip değildir.

Asansör halatlarının yapısı, halattaki tel sayısına ve tellerin bükülmesine göre değişir. En yaygın kullanılan halat yapısı, 7×19 (yedi telin dokuz kez bükülmesi) yapısıdır. Bu yapı, yüksek mukavemet ve esneklik sağlar.

Asansör halatları, sürekli olarak gerilme ve bükülme gibi yüklere maruz kalır. Bu yükler, halatların zamanla yıpranmasına ve kopmasına neden olabilir. Asansör halatının dayanıklılığını etkileyen faktörler şunlardır:

• Halat malzemesi: Çelik tellerin kalitesi, halatların dayanıklılığını önemli ölçüde etkiler. Yüksek kaliteli çelik tellerden üretilen halatlar, daha dayanıklı olacaktır.
• Halat yapısı: Düz bükülmüş halatlar, yuvarlak bükülmüş halatlara göre daha dayanıklıdır.
• Halat boyutu: Daha büyük çaplı halatlar, daha küçük çaplı halatlara göre daha dayanıklıdır.
• Halat kullanımı: Asansör halatları, doğru şekilde kullanılmazsa daha kısa sürede yıpranacaktır.

Asansör halatları, düzenli olarak kontrol edilmelidir. Halatın herhangi bir hasarının tespit edilmesi durumunda, halatın değiştirilmesi gerekir.

Asansör Halatları için Bakım ve Denetim Önlemleri

Asansör halatları, düzenli bakım ve denetimlerle güvenli bir şekilde kullanılabilir. Asansör halatları için bakım ve denetim önlemleri şu şekilde sıralanabilir:

• Gözle muayene:Asansör halatları, her kullanımdan sonra gözle muayene edilmelidir. Muayenede, halatta herhangi bir hasar, aşınma veya kopma olup olmadığı kontrol edilmelidir.
• Mekanik testler:Asansör halatları, belirli aralıklarla mekanik testlere tabi tutulmalıdır. Bu testler, halatın çekme mukavemetini, kopma uzamasını ve esnekliğini ölçer.

Asansör halatları için bakım ve denetimlerin sıklığı, asansörün kullanım koşullarına göre değişir. Yolcu asansörleri için bakım ve denetimler, en az yılda bir kez yapılmalıdır. Yük asansörleri için bakım ve denetimler, en az altı ayda bir kez yapılmalıdır.

Farklı Asansör Türleri için Uygun Halat Seçimi

Asansör halatı seçimi, asansörün kullanım koşullarına göre yapılmalıdır. Yolcu ve yük asansörleri için farklı halat tipleri kullanılır.

Yolcu asansörleri için kullanılan halat tipleri:

• 7×19 (yedi telin dokuz kez bükülmesi) yapısında, yüksek mukavemetli çelik teller: Bu tip halat, yüksek güvenlik ve dayanıklılık gerektiren asansörlerde kullanılır.
• 6×31 (altı telin otuz bir kez bükülmesi) yapısında, gerilmemiş çelik teller: Bu tip halat, daha ekonomik bir seçenektir ve düşük hızlarda çalışan asansörlerde kullanılır.

Yük asansörleri için kullanılan halat tipleri:

• 7×19 (yedi telin dokuz kez bükülmesi) yapısında, gerilmemiş çelik teller: Bu tip halat, yüksek yük kapasitesine sahip asansörlerde kullanılır.
• 8×19 (sekiz telin on dokuz kez bükülmesi) yapısında, gerilmemiş çelik teller: Bu tip halat, daha yüksek yük kapasitesine sahip asansörlerde kullanılır.

Halat seçiminde göz önünde bulundurulması gereken faktörler:

• Asansörün hızı: Asansör hızı arttıkça, halatın çekme mukavemeti de artmalıdır.
• Asansörün yük kapasitesi: Asansör yük kapasitesi arttıkça, halatın çekme mukavemeti ve esnekliği de artmalıdır.
• Asansörün kullanım koşulları: Asansör, nemli veya agresif ortamlarda kullanılıyorsa, halatın korozyon direnci yüksek olmalıdır.

Asansör halatları, genellikle emniyet katsayısı 12 olan halatlardan seçilmelidir. Emniyet katsayısı, halatların kopma dayanımının, asansör kabini ve karşı ağırlığın ağırlığının toplamına olan oranını ifade eder. Örneğin, emniyet katsayısı 12 olan bir halat, asansör kabini ve karşı ağırlığın ağırlığını 12 kat daha fazla kaldırabilir. Asansörlerde kullanılan halatların, TS EN 12385-5 standardına uygun olması gerekir. Bu standart, asansör halatlarının tasarımı, imalatı, test edilmesi ve kullanımı ile ilgili gereklilikleri belirler.

Erk Çelik, asansör halatlarının üretiminde Türkiye’nin lider firmalarından biridir. Firma, yüksek kaliteli ve dayanıklı asansör halatları üretmektedir. Erk Çelik asansör halatları, dünyanın birçok ülkesinde kullanılmaktadır.